Astronomo ospetsuak

ASTRONOMO OSPETSUAK

Eudoxus Knidokoa (K.a. 408-355).

Greziarrrak honek teoria geozentrikoa sortu zuen. Lurra, unibertsoaren erdian zegoela, eta izarrak eta planetak Lurraren inguruan zeuden esfera gardenetan banatuta zeudela uste zuen.

Ptolomeo (K.o. 120-180 ingurukoa).

Greziarra hau Alexandrian (Egipto) bizi izan zen, eta Antzinako Greziako ezagutza astronomiko guztia bildu zuen. Astronomoaren honen ideiak astronomiaren oinarri izan ziren 1.000 urtez.

Al- Sufi (903-986).

Astronomo Pertsiarrak honek liburu bat idatzi zuen, eta bertan, 1.000 izar baino gehiagoren kokapena eta distira zehaztu zituen. Gainera, konstelazio nagusiak ere marraztu zituen.

Nikolas Koperniko (1473-1543).

Poloniarra. Astronomo honen teoria Kopernikoren iraultza deitu izan zen eta Ptolomeorena ordeztu zuen: Lurraren ordez, unibertsoaren erdigunea Eguzkia zela esan zuen (teoria heliozentrikoa). Eliza Katolikoa teoria horren aurka agertu zen.

Galileo Galilei (1564-1642).

Italiar hau hasi zen teleskopioa erabiltzen, eta Eguzki-orbanak, Ilargiaren erliebea, Jupiterren sateliteak... aurkitu zituen. Kopernikoren ideiak defendatu zituen, eta Eliza Katolikoak jazarri egin zuen.

Johannes Kepler (1571-1630).

Astronomo Alemaniarra. Kepleren lege izenez ezagutzen diren planeten mugimenduen inguruko hiru legeak formulatu eta egiaztatzeagatik ospetsua. Bere proposamenek, planetak orbita zirkularrean mugitzen zireneko antzinako sineskeriak, ordeztu zituzten.

Isaac Newton (1643-1727).

Astronomo Ingelesak, matematikaria izateaz gain eta argiaren azterketa (optikoa) egiteaz gain, grabitatearen teoria formulatu zuen, eta espazioko objektuen mugimenduari aplikatu zion.

Edmon Halley (1656-1742).

Ingalaterrako astronomo honek hego hemisferioko izarren mapa bat egin zuen, eta kometa baten orbita kalkulatzea lortu zuen lehena izan zen, une honetan bere izena daraman kometarena hain zuzen ere.

William Herschel (1738-1822).

Ingalaterran bizi izan zen Alemaniarrak honek teleskopio indartsuak eraiki zituen, Urano planeta aurkitu zuen, eta Esne Bidea aztertu zuen; neurriak eta forma kalkulatu zituen.

Edwin Powell Hubble (1889-1953).

Astronomo Estatubatuarra. Esne Bidetik oso urruti dauden izarren sistema edo galaxiak daudela erakutsi zuen.

Fred Hoyle (1915-2001).

Ingalaterrako astronomo eta matematikaria. Izarren tenperatura eta adinak kalkulatzen nabarmendu zen.