Gaiak
Prozedurak
|
Gaia: Paisaiak eta lurralde-populaketak
Atala: Paisaiak
Zer da paisaia?
Paisaiak
Paisaia zer den zehaztea ez da batere erraza, nahiko subjektiboa baita. Ingurura begiratzen dugunean ikusten dugun guztia da paisaia. Natura-ingurunearen osagai fisiko eta biologikoen eta giza jatorriko osagaien arteko elkarreraginaren emaitza da. Inguruko paisaiak behatuz eta aztertuz gero, geure burua hobeto ezagutuko dugu. Gure bizimoduaren inguruneaz jabetzea eta nolakoa den jakitea da kontua, eta zergatik den horrelakoa eta ez beste era batekoa. Arbasoen bizimoduaren berri ere emango digu, haien lana gure eguneroko paisaian islatu baita. Gure inguruko paisaiak aztertuz, gizakiaren eraldatze-gaitasunaz ere jabetuko gara. Historiaurreko gizarteek ez zuten ia inolako eraginik paisaia naturaletan. Nekazaritza-gizarteetan, ordea, gizakiaren eragina handitu egin zen, eta, gizarte industrialetan eta post-industrialetan, biderkatu. Gaur egun, gizakiak zuzenean eta zeharka eraldatzen ditu paisaiak. Zenbait fenomeno globalen bidez, gizartea zeharka ari da eraldatzen ia jenderik gabeko paisaia naturalak, hala nola, glaziarrak eta itsasoak. Fenomeno horietako bat kutsadura da. 2
Zure koadernoan erantzuteko:
Erantzun honako galdera hauei:
Zenbait paisaiatan, naturaren ezaugarriak dira nagusi, eta, beste zenbaitetan, aldiz, gizakiaren eragina. Gizakiak zenbateraino esku hartu duen kontuan izanik, bi eratako paisaiak bereizten dira: naturalak eta eraldatuak. |